The Project Gutenberg EBook of Al mia fratineto, by Felix Ortt This eBook is for the use of anyone anywhere in the United States and most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you'll have to check the laws of the country where you are located before using this ebook. Title: Al mia fratineto Letero pri la seksvivo Author: Felix Ortt Translator: A. Muller Release Date: March 8, 2020 [EBook #61579] Language: Esperanto *** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK AL MIA FRATINETO *** Produced by Andrew Sly, Roland Rotsaert and the Online Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net
Leter'o Pri La Seks'viv'o
De
FELIX ORTT.
Traduk'it'a De
A. MULLER.
El'don'ej'o „Chreestarchia”, 1912. Soest (Nederlando).
Mi'a kar'a Frat'in'et'o.
Vi cert'e iom'et'e mir'os, ricev'ant'e tiel long'a'n leter'o'n de vi'a frat'eg'o, kaj ne kompren'os, kio est'as la kaŭz'o. Ebl'e vi pens'as, ke nepr'e ekzist'as tre serioz'a kaj grav'a motiv'o, ĉar vi ja ne est'as dorlot'at'a per mi'a'j leter'o'j; kaj se vi pens'as tio'n ĉi vi est'as prav'a.
Tamen, se mi dir'as al vi, kio est'as la kaŭz'o, kiu mi'n decid'ig'is babil'i dum kelk'a'j hor'o'j kun vi, kred'ebl'e tio ŝajn'os al vi ne tiel grav'a.
Ĉu vi memor'as, ke vi antaŭ ne long'e tra'serĉ'is la libr'o'ŝrank'o'n de vi'a patr'o en la volum'o'j de Van Lennep. Vi jam est'is leg'int'a kelk'a'j'n: „De Ro'os van Dekema”, „Ferdinand Huyck”, kiu'j tre plaĉ'is al vi, kaj nun vi de'nov'e pren'is volum'o'n nom'e: „Klaasje Zevenster”. Vi jam est'is komenc'int'a kaj precip'e vi trov'is la komenc'o'n sufiĉ'e amuz'a; tiu'j sep student'o'j, kiu'j ricev'as kiel donac'o'n de Sankt'a Nikolao tiu'n infan'et'o'n, tiam vi'a onkl'in'o ven'is en la ĉambr'o'n kaj demand'is, pri vi'a leg'aĵ'o. Kaj kiam vi dir'is ĝi'n al ŝi, ŝi ordon'is ke vi re'met'u la libr'o'n, ĉar ĝi ne est'is dec'a por vi.
Ĉu vi ankoraŭ memor'as la tut'a'n inter'parol'ad'o'n kiu'n vi tiam hav'is? Vi tiam trov'is ĝi'n iom'et'e mal'agrabl'a, est'i dev'ig'at'a re'met'i tia'n ĉarm'a'n libr'o'n en la ŝrank'o'n kaj demand'is, kial tiu libr'o ne est'is bon'a; kial vi'a patr'o hav'as mal'bon'a'j'n libr'o'j'n en si'a libr'o'ŝrank'o, kial la hom'o'j verk'as mal'bon'a'j'n libr'o'j'n?
Vi'a onkl'in'o respond'is, ke la libr'o, en'tut'e ne est'is mal'bon'a, sed ke ĝi en'hav'as detal'o'j'n, kiu'j'n fraŭl'in'et'o de vi'a aĝ'o ne ankoraŭ bezon'as sci'i.
Tio'n vi trov'is ankoraŭ pli mal'agrabl'a, est'i konsider'at'a kiel infan'et'o, kaj vi dir'is, ke vi ne kompren'is, kial vi ne pov'is sci'i la ver'o'n, kaj ke est'as ĝust'e bon'a, ke vi sci'as divers'a'j'n afer'o'j'n, kiu'j okaz'as en la mond'o, sed ĉio ne sukces'is ŝanĝ'i la opini'o'n de vi'a onkl'in'o.
Post'e vi ambaŭ pri'parol'is ali'a'j'n libr'o'j'n, vi demand'is, kiu'j est'is bon'a'j libr'o'j, vi cit'is kelk'a'j'n, kiu'j'n vi'a'j amik'in'o'j est'is leg'int'a'j kaj trov'int'a'j bel'eg'a'j! „Hilda v. Suylenburg”, „Het Jongetje”, „Het Zusje”, ktp.
Ĉu est'is permes'at'e al vi leg'i tiu'j'n?
Sed vi'a onkl'in'o sku'is ne'e la kap'o'n ĉe la nom'o de ĉiu libr'o, kiu'n vi cit'is kaj dir'is, ke tiu'j ĉiu'j ne est'as dec'a'j libr'o'j por jun'a'j fraŭl'in'o'j. Ali'a'j'n libr'o'j'n, de Marlitt kaj sam'spec'a'j'n, ŝi trov'is tro romantik'a'j, kaj vi de'nov'e ne kompren'is, kial romantik'a'j libr'o'j est'as mal'dec'a'j por vi.
Tiam vi demand'is, kio'n vi do fin'e pov'is leg'i; vi'a onkl'in'o ne sci'is montr'i mult'a'j'n Holandajn libr'o'j'n kaj la Angl'a'j'n de Louise Alcott kaj Miss Yonge vi jam kon'is.
Ne neces'as ke mi preciz'e ripet'u la tut'a'n inter'parol'ad'o'n, sed vi memor'as tamen, ke vi fin'e iom'et'e koler'iĝ'is, kaj ĉagren'iĝ'is. Vi tut'e ne pov'is kompren'i, kial onkl'in'o ne aprob'is ke vi leg'as divers'a'j'n roman'o'j'n, kiu'j'n kelk'a'j amik'in'o'j vi'a'j tamen kun permes'o est'is leg'int'a'j, kaj trov'int'a'j bel'a'j, kaj en kiu'j ili mal'kovr'is neniu'n mal'bon'aĵ'o'n kaj vi post'e murmur'et'is al mi'a orel'o, ke est'is tiel mal'afabl'e de onkl'in'o tia'manier'e uzurp'i, ĉar vi kiel fraŭl'in'et'o de dek'ses jar'o'j ne est'is plu mal'grand'a infan'o, kaj ke vi ankaŭ en la est'ont'ec'o ne intenc'os ĉiam konsult'i la onkl'in'o'n kaj vol'os leg'i tio'n, kio al vi plaĉ'as.
En tio vi ne est'is tre komplez'a, ĉar vi bon'e sci'as, ke onkl'in'o vi'n tre am'as kaj far'as ĉio'n, kio'n ŝi pov'as, por kiel ebl'e plej bon'e anstataŭ'i vi'a'n pa'nj'o'n, kiu'n vi ne hav'as plu.
Kaj vi ankaŭ sci'as, ke vi'a patr'o konfid'as vi'a'n tut'a'n eduk'ad'o'n al onkl'in'o, ĉar li konsci'as ke ŝi vol'as ver'e neni'o'n ol la bon'o'n por vi kaj ĉar ŝi est'as tia ĉarm'a kaj saĝ'a vir'in'o.
Mi ankaŭ sci'as, ke vi dir'is tio'n ĉi koler'e kaj ne hav'is la intenc'o'n dir'i ĝi'n tiel akr'e, sed tamen mi rimark'is ke ĝi daŭr'e ĝen'as vi'n, ĉar vi ne kompren'is ĝi'n kaj ĉar kaŭz'is dis'iĝ'o inter vi kaj la onkl'in'o. Post tiu temp'o vi est'as ver'e iom mal'pli afabl'a je ŝi, kaj mi vid'is, ke onkl'in'o rimark'is ĝi'n kaj ĉagren'iĝ'is pro tio, ĉar ver'e, ĝi ne est'is ĉikan'em'o de ŝi kaj ŝi nur cel'is vi'a'n feliĉ'o'n.
Nu, kelk'a'j'n tag'o'j'n post'e mi inter'parol'is pri tio kun onkl'in'o. Mi dir'is al vi'a onkl'in'o, ke mi sent'as, kiel mal'agrabl'a est'as tiu mal'kompren'iĝ'o; mi opini'is, ke ŝi ver'e prav'as, sed, ke mi ankaŭ tre bon'e pov'as imag'i al mi bild'o'n de vi'a'j pens'o'j kaj kompren'is, ke vi est'is mal'bon'humor'a, ĉar vi ne pov'is percept'i la intenc'o'j'n de vi'a onkl'in'o; kaj ke mi tial opini'is tre bon'e ke onkl'in'o iam mal'kaŝ'e parol'os kun vi kaj kon'ig'os la motiv'o'j'n kial ŝi est'is tiel antaŭ'zorg'a pri la elekt'ad'o de vi'a leg'aĵ'o.
Sed tiam vi'a bon'a onkl'in'o ankoraŭ pli ĉagren'iĝ'is, kaj ŝi dir'is, sent'i tre bon'e, ke ŝi dev'us inter'parol'i kun vi, sed bedaŭr'ind'e, ne hav'i la kapabl'ec'o'n; ŝi ne sent'is si'n kapabl'a pri'trakt'i ĉiu'j'n tiu'j'n mal'facil'a'j'n, delikat'a'j'n kaj mizer'a'j'n afer'o'j'n.
Kaj ŝi daŭr'ig'is, se vi real'ig'is vi'a'n intenc'o'n por leg'i ĉiu'j'n tiu'j'n roman'o'j'n kiu'j est'as nun'temp'e el'don'at'a'j, precip'e la franc'a'j'n, vi en la est'ont'ec'o ebl'e mal'feliĉ'iĝ'us. Vi kon'at'iĝ'us la mal'nobl'aĵ'o'n en la mond'o en de'log'a form'o, kaj se ĝi super'reg'us vi'n, vi perd'us tiam vi'a'n delikat'a'n kaj ĉast'a'n sent'o'n, kaj serĉ'us vi'a'n plezur'o'n, feliĉ'o'n kaj ĝu'o'n en mal'nobl'a'j anstataŭ nobl'a'j afer'o'j, kaj per tio moral'e part'e mal'alt'iĝ'i; kio cert'e est'us ver'e tre bedaŭr'ind'a, aŭ, ĉu ĝi ne plaĉ'us al vi, sed el'vok'is vi'a'n abomen'o'n, tiam vi ebl'e konfuz'iĝ'us, vi konsider'us tio'n, kio est'as ver'e bel'a en la mond'o kiel mal'nobl'a kaj mal'bel'a kaj hav'i per tio grav'a'n batal'o'n kaj mal'oportun'aĵ'o'n, kaj per tio mal'hav'i mult'e da feliĉ'o, kiu'n la mond'o propon'as.
Ĉu vi nun vid'as bon'e, ke onkl'in'o ver'e hav'is tre grav'a'j'n motiv'o'j'n est'i tiel zorg'em'a pri vi'a leg'aĵ'o, kaj la kaŭz'o est'is nur, ke ŝi est'is tiel antaŭ'zorg'a por vi'a est'ont'a feliĉ'o, ke ŝi nun iom'et'e mal'oportun'ig'is al vi la viv'o'n. Sed mi dir'is al onkl'in'o, ke ne daŭr'us long'e, ke ŝi est'us ankoraŭ hav'ant'a la gvid'ad'o'n pri vi'a leg'aĵ'o; kaj ke vi ĉu baldaŭ, ĉu en la est'ont'ec'o tamen renkont'os tiu'j'n mal'facil'aĵ'o'j'n, kiu'j'n onkl'in'o tiel dezir'eg'is mal'proksim'ig'i de vi, kaj ke est'as tial pli bon'e ke vi aŭd'as pri la mal'ĝoj'o kaj mal'nobl'o, kio ekzist'as en la mond'o, kaj kio'n vi ne'evit'ebl'e baldaŭ dev'us kon'i, aŭd'is de hom'o'j, kiu'j vi'n am'as kaj cel'as vi'a'n feliĉ'o'n, ol se vi suĉ'as ĝi'n hazard'e kaj ne'prepar'it'e el pli aŭ mal'pli bon'a'j roman'o'j, post'e demand'ant'e pri tio inform'o'j'n al amik'in'o'j kaj tiam ebl'e tut'e konfuz'iĝ'us.
Se vi nun aŭd'is tiom, kiom neces'as per'e hom'o'j, kiu'j vi'n am'as, tiam ili pov'is zorg'i, ke vi vid'ad'us la bel'o'n kiel bel'a kaj lern'as diferenc'i la mal'bon'o'n kiel mal'bon'a, kaj tiam vi cert'e est'us perd'int'a iom de vi'a ne'sci'o, sed neni'o'n de vi'a anim'pur'ec'o kaj protekt'it'a kontraŭ la influ'o de divers'a'j libr'o'j, kiu'j'n ni tamen ne ĉiam pov'us mal'proksim'ig'i de vi.
Pri tio onkl'in'o kaj mi inter'konsent'is, sed ŝi ne'kuraĝ'is pri'parol'i la afer'o'n kun vi, ĉar ŝi mal'facil'e esprim'as si'a'j'n pens'o'j'n kaj demand'is ĉu mi bon'vol'us far'i tio'n.
Kaj tio est'as la kaŭz'o, kial mi skrib'as al vi tia'n long'a'n leter'o'n.
Frat'in'et'o, se vi moment'o'n preter'pas'ig'as antaŭ vi'a'j okul'o'j la rakont'o'j'n kaj roman'o'j'n, kiu'j'n vi ĝis nun leg'is, tiam vi memor'as, ke preskaŭ ĉiu'j el ili rilat'as la am'o'n inter jun'ul'o kaj jun'ul'in'o.
La jun'ul'in'o est'as ordinar'e tre bel'eg'a kaj posed'as divers'a'j'n ĉarm'o'j'n kaj virt'o'j'n, kaj la jun'ul'o „am'as ŝi'n pasi'e”, aŭ pli bon'e, li am'as ŝi'n ĝis la mort'o kaj post mult'a'j mal'facil'aĵ'o'j fin'e okaz'as edz'iĝ'o.
Ebl'e vi hav'is, kiel tre mult'e da fraŭl'in'o'j antaŭ'e, epok'o'n, kiam vi juĝ'is ĉiu'j'n tiu'j'n am'ind'aĵ'o'j'n ne'ebl'a'j kaj ted'a'j, sed tiu opini'o por tre mult'a'j fil'in'o'j post'e ŝanĝ'iĝ'as, kaj ili trov'as tiu'j'n am'histori'o'j'n bel'eg'a'j.
Mi ne sci'as kio'n vi nun opini'as pri tio, sed vi tamen ĉiu'okaz'e est'os konvink'it'a, ke am'o kaj edz'iĝ'o tamen est'as la plej interes'a kaj feliĉ'a en la viv'o, ĉar ĉiu'j tiu'j libr'o'j tiel unu'anim'e nom'as tio'n la plej grav'a.
Ebl'e vi jam est'as tiel fort'e sub la influ'o, ke vi mem ankaŭ dezir'eg'us ke ĉarm'a, jun'a vir'o ankaŭ vi'n post'e tiel kor'e am'us, kaj ke vi konsider'as tio'n, kiel la grand'a'n feliĉ'o'n de la viv'o.
Ebl'e vi bedaŭr'as ĝi'n ankaŭ, ke vi mem ne est'as tia rav'a fil'in'o, kiu'n la hom'o'j ĝis mort'e am'as kiel la libr'o'j rakont'as, kaj ĉu vi jam observ'is vi'n mem en la spegul'o, konklud'ant'e, ke vi'a ĉarm'a vizaĝ'et'o, kiu'n ni ĉiu'j am'as kiel ĝi est'as, tamen tut'e ne est'as tiel rav'a kiel tiu de la heroin'o'j el vi'a'j libr'o'j.
Se ĉi ĉio est'us tiel'e, tiam evident'as ke vi'a onkl'in'o tut'e ne est'is tro sever'a kaj nepr'e neces'as, ke ni inter'parol'as pri tio, ĉar vi jam konsider'as ĉio'n el mal'bon'a vid'punkt'o sam'e kiel vi iam observ'is vi'a'n vizaĝ'o'n en konveks'a ĝardenspegulo—kelk'a'j part'o'j pli grand'iĝ'as kaj ali'a'j tro mal'grand'iĝ'as tiel ke vi vid'as la tut'aĵ'o'n mal'model'it'a pro mal'ĝust'a'j proporci'o'j.
Mi konsent'as—am'o est'as tre serioz'a afer'o—am'o est'as la plej alt'a kaj la plej feliĉ'ig'a en la viv'o. Sed, kio am'o est'as, tio'n vi ne facil'e kompren'os el ĉiu'j tiu'j roman'et'o'j, kiu'j hazard'e fal'as en vi'a'j'n man'o'j'n.
Ĉu vi iam bon'e pri'pens'ad'is, kio est'as la esenc'o de am'o?
Ĝi ne est'as tiu special'a sent'o de ĉarm'o, kio'n la ge'hero'o'j el vi'a'j roman'et'o'j sent'as reciprok'e; kiu'j est'as tiel feliĉ'eg'a'j per unu ek'rigard'o el la okul'o'j kaj profund'e mal'feliĉ'eg'a'j, kiam ali'a person'o kapt'as tiu'n dolĉ'aĵ'o'n; kiu'j ŝat'as promen'ad'et'o'n en la lun'radi'o kun ili'a ador'it'o kiel la plej grand'a'n feliĉ'o'n en la mond'o.
En tiu sent'o tamen pov'as kuŝ'i am'o, sed ne ĉiam la ver'a am'o trov'iĝ'as en ĝi.
Tiu sent'o de rav'o, tiu altern'o de feliĉ'eg'o kaj mal'feliĉ'eg'o, kiu'n vi kon'as el la libr'o'j kaj pri kiu mi ne bezon'as parol'i pli long'e, est'as io ali'a:
Est'as am'ind'um'o, kio'n vi cert'e ne dev'as konfuz'i kun am'o. Mi rakont'os al vi kio est'as am'o.
Am'o est'as la sent'o de unu'anim'ec'o.
Tio'n vi percept'u bon'e. Tio ne nur rilat'as por ge'jun'ul'o'j, sed tio koncern'as ankaŭ por ĉio en la mond'o kaj en la tut'a univers'o.
Vi sci'as ke est'as skrib'at'a en la Bibli'o:
Di'o est'as Am'o. Tio'n vi nun pov'as imag'i al vi kio'n signif'as tio. Vi ja sci'as ankaŭ ke est'as skrib'it'a en la Bibli'o, ke Di'o est'as la kre'int'o de la ĉiel'o kaj la ter'o.
Tio est'as, ke ĉio, kio ekzist'as, de'ven'as el Di'o, kaj ke Di'o ekzist'as kaj viv'as en ĉio, kio est'as.
Est'as neni'o en la univers'o ekster Di'o.
En Di'o ĉio est'as unu'iĝ'int'a. Do, rezon'ant'e „Di'o est'as unu'ec'o, kaj Am'o est'as unu'ec'o”, mi logik'e rajt'as dir'i: Di'o est'as Am'o.
Ĉar ĉio, kio est'as kre'it'a, ĉio, kio est'as de'ven'int'a el Di'o, est'as profund'a unu'ec'o, tial ekzist'as inter ĉiu est'aĵ'o lig'o de am'o.
Almenaŭ, tiu lig'o dev'as ekzist'i por ĉiu, kiu konsci'as tiu'n unu'ec'o'n. Mult'e da person'o'j ne percept'as klar'e la unu'ec'o'n inter ĉiu'j hom'o'j kaj inter ĉiu'j kre'it'aĵ'o'j, sed kontraŭ'e ili pli atend'as la diferenc'o'j'n.
Tio okaz'as, ĉar la diferenc'o'j trov'iĝ'as je la supr'aĵ'o sed la unu'ec'o en la profund'aĵ'o.
Tiu'j diferenc'o'j, kiu'j est'as je la supr'aĵ'o, oni do vid'as supr'aĵ'e la unu'e, kaj tiu'j don'as la sent'o'n de dis'iĝ'o kaj mal'amik'ec'o.
Vi ne am'as tiu'n knab'in'o'n, ĉar ŝi hav'as tia'j'n ted'a'j'n ec'o'j'n, tut'e ali'a vi dir'os, ol vi trov'as agrabl'a aŭ bon'a.
Tiu diferenc'o ekscit'as vi'n kaj nask'os sent'o'n de antipati'o; kaj kiam tiu antipati'o iĝ'as pli fort'a, tiam far'iĝ'is mal'amik'ec'o.
Sed vi lern'is, ke tio ne est'as bon'a. Vi lern'is el la Bibli'o, ke Jesuo dir'is al ni, ke ĉiu'j hom'o'j est'as frat'o'j, infan'o'j de unu Patr'o, kaj ke ni dev'as am'i ni'a'j'n proksim'ul'o'j'n kiel ni'n mem.
Kaj la disĉipl'o'j de Jesuo proklam'is la sam'a'n kiel ili'a Majstr'o, kaj tio est'as kiel vi sci'as la fundament'o de la Krist'an'ism'o.
Ankaŭ fam'a'j saĝ'ul'o'j el la idol'an'ar'o en pra'temp'o'j instru'is la sam'a'n.
Boeddha instru'is ankaŭ, ke ĉiu viv'o est'as unu'ec'o kaj ke ni dev'as sent'i am'o'n al ĉiu viv'ant'a.
Ebl'e vi jam aŭd'is ke nun'temp'e en ni'a soci'o viv'as person'o'j, kiu'j nom'iĝ'as Teosofoj. Nu, la fundament'o de la Teosofio est'as ankaŭ la frat'ec'o por ĉiu viv'ant'a, kaj ili instru'is sam'e kiel Boeddha instru'is tio'n kaj sam'e kiel ni pov'as leg'i en la bibli'o, ke ni dev'as am'i ni'n reciprok'e kaj ne nur la hom'o'j'n, sed ankaŭ la best'o'j'n, ĉar ili ankaŭ est'as part'o de la frat'ec'o de la viv'ant'aĵ'o kaj sam'e kiel ni est'as nask'it'a el Di'o.
Ĉu vi nun sent'as ke ekzist'as fort'a lig'o inter unu'ec'o kaj am'o kaj tiam ni sent'as tiu'n unu'ec'o'n kaj anim'unu'ec'o'n al ali'a'j, ankaŭ pli'fort'ig'as tiu'n sent'o'n, kio'n vi kon'as kiel „am'o”.
Vi sent'as vi'n parenc'a al vi'a patr'o la plej mult'e, kaj tiam, kiam vi'a pa'nj'o ankoraŭ viv'is, ankaŭ al ŝi; vi am'as ili'n la plej mult'e; kiam ili hav'as ĉagren'o'n, ankaŭ vi dolor'as pri tio, kiam ili ĝoj'as, vi ankaŭ ĝoj'as pri tio, kvazaŭ est'as vi'a propr'a afer'o, kvazaŭ vi ĉiu'j est'as unu'anim'a'j.
Ĉu vi kompren'as nun, ke tiel intenc'e kiel vi sent'as tiu'n unu'ec'o'n, vi ankaŭ hav'as tiu'n sent'o'n, kiu'n vi kon'as kiel am'o'n.
Kaj pli'e vi ankaŭ sent'as la parenc'ec'o'n kaj ĝis cert'a grad'o la unu'ec'o'n al vi'a onkl'in'o kaj al vi'a pli'aĝ'a frat'o kaj ankaŭ al vi'a'j amik'in'o'j kaj kuz'in'et'o'j kaj al kelk'a'j ali'a'j person'o'j, kaj vi part'o'pren'as en ili'a ĉagren'o kaj feliĉ'o, vi am'as ili'n, proporci'e ke vi sent'as la unu'ec'o'n kaj la parenc'ec'o'n al ili. Kaj nun rezult'as el la aranĝ'o'j de la sort'o, ke oft'e okaz'as, ke du jun'a'j hom'o'j, jun'ul'o kaj jun'ul'in'o si'n renkont'as kaj ke inter ili kresk'as grand'a simpati'o; nask'iĝ'as sent'o de amik'ec'o inter ili, kiu sen'ĉes'e pli'grand'iĝ'as, ke fin'e ambaŭ si'n sent'as tiel unu'anim'e, kvazaŭ ambaŭ anim'o'j est'as kun'fand'it'a'j ĝis unu.
Ili ambaŭ ne kon'as pli agrabl'a'n ĝu'o'n ol tiu'n sent'o'n de unu'ec'o, ili tial vol'as part'um'i ĉio'n kun'e, ĉio'n kun'e tra'viv'i en la viv'o, ĝoj'o'n sam'e kiel mal'ĝoj'o'n, feliĉ'o'n sam'e kiel ĉagren'o'n.
Kiam ili ne est'as kun'e, ili sent'as i'a'n mank'o'n, kvazaŭ part'o de ili mem est'as for'pren'it'a, ili nur si'n sent'as kontent'ig'it'a'j, kiam ili est'as kun'e, sam'e kiel est'as skrib'it'a en la bibli'o: Tiu'j ĉi du'o'j est'os unu'o. Kaj por tiu fort'a, ĉiu reg'ant'a sent'o de unu'ec'o, kaj por la inklin'eg'o, por kviet'ig'i tiu'n sent'o'n, nask'iĝ'as ankaŭ la bezon'o por viv'i tut'e por kaj kun la ali'a.
La mal'pli fort'a'j lig'o'j de am'o, la mal'pli fort'a unu'ec'sent'o, kiu ekzist'as inter tiu vir'o aŭ tiu fraŭl'in'o kaj si'a'j ge'patr'o'j, si'a'j ge'frat'o'j, si'a'j ali'a'j parenc'o'j kaj amik'o'j, dev'as ced'i por la potenc'a, fort'a bezon'eg'o al unu'ec'o, de tiu'j ĉi ambaŭ. Ili do for'las'as si'a'n antaŭ'a'n rond'o'n, si'a'n ge'patr'a'n dom'o'n kaj ambaŭ form'as kun'e nov'a'n unu'ec'o'n, nov'a'n famili'o'n.
Tiel ankaŭ ordon'as la bibli'o: tial hom'o for'las'os ge'patr'o'j'n kaj dediĉ'u si'n al si'a edz'in'o, kaj ambaŭ est'os unu. Kaj tio ĉi koncern'as por la vir'in'o, sam'e rilat'e al la vir'o.
Tia sent'o de intern'a unu'ec'o kun, aŭ de am'o al ali'a anim'o est'as la plej feliĉ'a kio'n la hom'o en la viv'o pov'as spert'i. Est'as kvazaŭ antaŭ'vid'aĵ'o por la etern'a ĉiel'a feliĉ'eg'o, kiam ĉiu'j kre'it'aĵ'o'j est'as kun'ig'it'a'j en Di'o kaj la am'o inter ĉiu'j est'as perfekt'a.
Sed ni ne pov'as figur'i al ni tiu'n sen'fin'a'n feliĉ'eg'o'n, ni ne pov'as tio'n percept'i kaj en tiu ĉi ter'a viv'o ŝajn'as ke ni nur pov'as don'i tiu'n tut'a'n am'o'n, tiu'n perfekt'a'n sent'o'n de unu'ec'o, al unu agord'it'a anim'o, (kvankam ekzist'as kelk'a'j person'o'j de kiu'j la am'o est'as pli ampleks'a, kaj kvankam ni sci'as de Jesuo, kiu am'is ĉiu'j'n hom'o'j'n, ĉar li sent'is la unu'ec'o'n inter ĉiu'j pli fort'a, ol ni kapabl'as ankoraŭ).
Ekzist'as ankaŭ person'o'j, kiu'j neniam sent'as tiu'n unu'ec'o'n, kiu'j neniam kon'at'iĝ'as kun tiu fort'a am'o, ankaŭ ne por unu person'o en la viv'o. Ili est'as cert'e kompat'ind'a'j, ĉar mank'as al ili tiu grand'a feliĉ'o, kiu'n don'as la sent'o de unu'ec'o.
Ebl'e ili'a anim'o ne est'is jam sufiĉ'e matur'a.
Ebl'e la ter'a viv'o est'as lern'ej'o por lern'i tio'n, kio est'as am'o, kaj ni komenc'as kompren'i la universal'a'n am'o'n kiel Jesuo ĝi'n instru'is, sent'ant'e antaŭ'e tiu'n unu'ec'o'n kun ali'a anim'o.
Kiel ĉi ĉio est'as, kaj kio est'as la intenc'o de ni'a ter'a viv'o, ni nun ne bezon'as medit'i pli long'e pri tio, se ni nur konsider'as, ke la destin'o de la hom'o est'as am'i ali'a'j'n kaj est'as la plej feliĉ'a en la viv'o, kiam ni konsci'as sent'i tiu'n unu'ec'o'n al ali'a anim'o.
Mi nom'is la ekzempl'o'n de jun'a vir'o kaj fraŭl'in'o ĉar tio ĉi okaz'as plej mult'e, kvankam tiu perfekt'a am'o, tiu tut'a unu'ec'sent'o, tamen bedaŭr'ind'e ne trov'iĝ'as en ĉiu'j edz'iĝ'o'j kaj ebl'e mult'e mal'pli, ol vi pens'us.
Sed du anim'o'j, kiu'j sent'as si'n unu'ig'it'a, ne neces'as est'i preciz'e tiu de vir'o kaj vir'in'o aŭ fraŭl'in'o.
Pov'as ankaŭ est'i du amik'o'j aŭ amik'in'o'j, kiu'j am'as unu la ali'a'n kun ili'a tut'a anim'o; pov'as ankaŭ est'i patr'o aŭ patr'in'o kaj infan'o; pov'as ankaŭ est'i ge'frat'o'j.
La am'o, kiu pov'as ekzist'i inter ĉiu'j tiu'j est'as esenc'e tut'e ne ali'a ol tiu inter vir'o kaj vir'in'o—est'as ĉe ĉiu'j la unu'ec'sent'o de du anim'o'j aŭ pli ol du. Sed la sent'o de unu'ec'o aŭ de am'o oft'e si'n manifest'as diferenc'e, ĝi sur'pren'as divers'a'n karakter'o'n, laŭ la flank'a'j influ'o'j, kiu'j ĝi'n modif'as.
Ekzempl'e, la am'o inter ge'patr'o'j kaj infan'o est'as akompan'at'a de respekt'a konfid'o de la infan'o al la ge'patr'o'j kaj protekt'ant'a am'o de ge'patr'o'j por la infan'o—kaj tiu'j sent'o'j, kiu'j est'as sekv'o de la cirkonstanc'o'j; ĉar la ge'patr'o'j de komenc'o de la nask'iĝ'o zorg'is por la delikat'a help'bezon'ant'a infan'et'o, kaj si'n mem tiel mult'e mal'permes'is kaj ofer'is, kaj ĉar la infan'et'o ĉiam serĉ'is kaj trov'is kio'n ĝi bezon'is, kaj tial lern'us ili'n konfid'i; don'as difin'it'a'n karakter'o'n al tiu-ĉi form'o de am'o.
Tial ankaŭ la am'o inter vir'o kaj jun'ul'in'o aŭ vir'in'o hav'as special'a'n karakter'o'n kaŭz'e la flank'a'j dezir'o'j, kiu'j ĝi'n akompan'as.
La unu'a'n sent'o'n mi jam nom'is, kiam mi cit'is tio'n, kio en la roman'o'j tiel est'as met'it'a antaŭ'e'n, tiu special'a ĉarm'o, kiu dis'radi'as de la dolĉ'o, delikat'o kaj ĉarm'o de la vir'in'o al la vir'o, kaj de la kuraĝ'o, fort'o de la vir'o al la vir'in'o; io karakteriz'a am'vek'ant'a, kiu la tip'e vir'in'a influ'as la vir'o'n kaj la tip'e vir'a influ'as la vir'in'o'n.
Kio est'as la kaŭz'o de tiu ĉarm'o, mi ne sci'as. Est'as cert'e ne'konsci'a instinkt'o de ni'a anim'o, io, kio'n la hom'o sent'as tre klar'e, kvankam li ne pov'as klar'ig'i ĝi'n ĝust'e al si mem. Ebl'e la kaŭz'o de tio ĉi est'as sopir'eg'o por komplet'ig'i la anim'o'n, per tio, kio mank'as al ĝi.
La anim'o serĉ'as unu'ec'o'n kun ali'a anim'o; kaj serĉ'as en tiu pen'ad'o al unu'ec'o, ig'i si'n mem al pli grand'a perfekt'ec'o kaj pli alt'a dis'volv'ec'o; tiel est'as ke la vir'o tiel ŝat'as en la vir'in'o tiu'j'n propr'ec'o'j'n, kiu'j'n la vir'in'o posed'as en tiom pli alt'a grad'o ol li mem.
Sed ni ne ankaŭ bezon'as serĉ'i long'e por tiu-ĉi. Tiu special'a ĉarm'o ekzist'as, tio'n ni sci'as el la libr'o'j kaj el ni'a rond'o, se ni ne ankoraŭ mem spert'is ĝi'n.
Tiu ĉarm'o ordinar'e est'as akompan'at'a de la dezir'o por hav'i tio'n, kio tiom en'sorĉ'as, tut'e por si mem. Tiu dezir'o est'as la font'o de la sent'o'j, kiu'j'n vi ankaŭ foj'e renkont'is en la roman'o'j, de mov'iĝ'em'ec'o kaj mal'kviet'ec'o, am'ĉagren'eg'o kaj ĵaluz'o, mal'am'o kontraŭ konkur'ant'o'j kaj sam'spec'a'j; kaj vi percept'as ke tia'j sent'o'j ne est'as tiel bel'a'j kaj nobl'a'j; ia'foj'e eĉ tre mal'bel'a'j.
Tiu ĉarm'o kaj tiu dezir'o est'as nun inter ni kon'at'a'j kiel en'am'iĝ'o.
Vi nun cert'e kompren'as ke est'as ĝust'e tio, kio'n mi skrib'is jam, ke en'am'iĝ'o est'as io tut'e ali'a ol am'o. Kiam ekzist'as am'o inter vir'o kaj vir'in'o, tiam ĝi pov'as en'hav'i en'am'iĝ'o'n kaj ordinar'e ĝi en'hav'os ĝi'n, kaj tio ne est'as mal'bon'a.
Est'as tre normal'e en la sent'o'j de hom'o'j kaj tial ĝi est'os per si mem bon'a, kaj sekv'e hav'as si'a'n ekzist'rajt'o'n. Sed tre bon'e pov'as ekzist'i am'o sen en'am'iĝ'o. Mi antaŭ'e jam cit'is ali'a'j'n form'o'j'n de am'o: ekzempl'e inter ge'patr'o'j kaj infan'o'j, inter amik'o'j k.t.p. Tie tut'e est'as miks'it'a kiel vi konsci'as en'am'iĝ'o, almenaŭ ne en tiu form'o kiel ni kompren'as ĝi'n inter ge'jun'ul'o'j.
Krom en'am'iĝ'o est'as ankaŭ ali'a sent'o, kiu ordinar'e akompan'as la am'o'n inter jun'a vir'o kaj jun'a vir'in'o: sent'o, kiu'n oni ne nur trov'as ĉe la hom'o, sed ankaŭ ĝeneral'e ĉe ali'a'j viv'ant'aĵ'o'j, kiu est'as ec'o de ĝi'a korp'a natur'o, kaj kio de la Kre'int'o de la viv'o est'as emplektita, por ke la gent'o ne for'iĝ'u.
Tiu sent'o nom'iĝ'as plu'plant'ad'pasi'o.
Nun mi dev'as avert'i vi'n, frat'in'et'o, kaj tio est'as punkt'o, rilat'e al kiu reg'as grand'a konfuz'o kaj mal'kompren'iĝ'o inter la hom'o'j. Ĉe unu flank'o est'as hom'o'j, kiu'j konsider'as tiu'n pasi'o'n kiel i'o'n mal'bel'a'n kaj mal'dec'a'n; kaj kiu'j konsider'as la organ'o'j'n, kiu'j est'as destin'it'a'j por la nask'iĝ'o kiel i'o'n hont'a'n, kiel afer'o'j'n pri kiu'j konven'a fraŭl'in'o silent'as kaj ne rev'as.
Kelk'a'j ir'as tiel mal'proksim'e'n nom'i tiu'n pasi'o'n pek'a.
Tio est'as mal'ĝust'a opini'o. Kiu'j pens'as tiel, tiu'j si'n opini'as pli saĝ'a'j ol la Natur'o aŭ Kre'int'o de la Viv'o, kiu don'is al ni korp'o'n kun'e kun difin'it'a'j, natur'a'j inklin'o'j kaj bezon'o'j, kiu'j est'as ne'dis'ig'ebl'a'j.
La seks'pasi'o est'as ne pli mal'bel'a, vulgar'a aŭ pek'a ol ekzempl'e mal'sat'o, aŭ soif'o, aŭ dorm'o, kiu'j ankaŭ est'as inklin'o'j de la korp'o por al'pren'i nutr'aĵ'o'n, trink'aĵ'o'n aŭ ripoz'o'n, al kiu ĝi hav'as bezon'o'n.
Kaj la organ'o'j, kiu'j util'as por la plen'um'o de la seks'pasi'o, la seks'organ'o'j, est'as ne pli mal'nobl'a'j part'o'j de la korp'o, por kiu'j oni hont'us, kiel la organ'o'j por nutr'ad'o kaj digest'ad'o, kiel stomak'o, hepat'o, intest'o'j k.t.p.
Anstataŭ ke est'as mal'bon'e sci'i i'o'n pri la natur'a'j funkci'ad'o'j de ĉiu'j tiu'j organ'o'j, kiel ili funkci'as kaj kiel oni pov'as konserv'i ili'n, est'as ĝust'e tre util'e, ne nur por la organ'o'j de la nutr'ad'o, sed ankaŭ pri tiu'j, kiu'j est'as difin'it'a'j por la konserv'ad'o de la gent'o.
Normal'a uz'ad'o de ĉiu'j ni'a'j korp'organ'o'j, est'as neniam mal'bon'a aŭ pek'a.
Far'iĝ'as nur tiam mal'bon'a, kiam oni uz'as ili'n mal'normal'e, laŭ ili'a distino mal'konform'e al ili'a distino.
Nur tiam ĝi far'iĝ'as pek'a, kiam oni ĉerp'as plezur'o'n el korp'a'j ĝoj'o'j, tiel ke ni nur pens'as al tio kaj se tiu'j pens'o'j super'reg'as ni'n, kaj dev'ig'as ni'n far'i tio'n, kio'n ni dev'us mal'laŭd'i, kiam ni'a anim'o plen'e reg'us ni'a'n korp'o'n.
Vi facil'e kompren'as kio'n mi cel'as kiam vi pens'as al manĝ'ad'o.
Neniam hom'o opini'os ke manĝ'i est'as per si mem mal'bon'a kaj pek'a, tiel long'e kiel ĝi util'as por plen'um'i la natur'a'n bezon'o'n de la korp'o, kaj kontent'ig'i la mal'sat'o'n; sed, se vi dum la tut'a tag'o nur pens'us al manĝ'ad'o kaj trink'ad'o, se vi apenaŭ for'tabl'iĝ'is kaj vi jam de'nov'e pens'us kiel prepar'i post'e bon'gust'a'n manĝ'aĵ'o'n, tio, vi sent'as ĝi'n, ne est'as alt'anim'a.
Kaj, se vi est'us tia frand'em'ul'o, ke vi dum la manĝ'ad'o manĝ'us tiel mult'e, ke vi post'e ne kapabl'is far'i i'o'n, ke vi daŭr'ig'ant'e mal'bon'ig'us vi'a'n stomak'o'n kaj kun pik'ant'a'j help'rimed'o'j instig'us vi'a'n apetit'o'n por ek'frand'i de'nov'e, tiam tio est'us ver'e naŭz'ig'a.
Vi percept'as, ke vi trov'us tia'n frand'em'ul'o'n abomen'a kaj ke tiu alt'grad'iĝ'o de natur'a korp'bezon'o kiel font'o de mal'alt'grad'a ĝu'o, ver'e est'as mal'bon'a kaj pek'a.
Nu, tiel ankaŭ ekzist'as rilat'e la seks'pasi'o. Kaj tio est'as: la ali'a erar'o de mult'a'j hom'o'j. Ili don'as al tiu korp'a pasi'o tro da super'ec'o kaj konsider'as la rilat'a'j'n korp'funkci'o'j'n, sam'e kiel la frand'em'ul'o'j la manĝ'aĵ'o'n, kiel font'o'n de ĝu'o. Tio est'as mal'ĝust'a, kaj kiu'j ag'as tiel, pun'as si'n mem sam'e kiel la en'glut'em'ul'o pun'as si'n mem—la organ'o'j far'iĝ'as ekscit'eg'it'a'j kaj mal'san'a'j.
Jen mi far'is kompar'o'n, por klar'ig'i ĝi'n al vi, inter manĝ'pasi'o aŭ mal'sat'o kaj seks'a pasi'o. Sed ankaŭ ekzist'as grand'a diferenc'o inter ambaŭ. Tio est'as, ke korp'o sen nutr'aĵ'o ne pov'as ekzist'i, sed tamen ja ebl'as la viv'o sen seks'a kontent'iĝ'o. Kiu ne manĝ'as, mort'as, sed ĉiu sci'as, laŭ spert'o, ke ekzist'as mult'a'j hom'o'j kiu'j neniam edz'iĝ'as aŭ nask'as infan'o'j'n kaj tamen rest'as san'a'j kaj fort'a'j.
El tiu evident'as, ke la seks'a pasi'o ne est'as urĝ'a kiel la nutr'aĵ'bezon'o kaj sen mal'util'o por la korp'o pov'as est'i potenc'ig'at'a kaj reg'at'a.
Mi nun ankoraŭ de'nov'e ripet'os, ĉar est'as tiel grav'a ke vi bon'e konsci'as kaj por ĉiam kompren'as, ke am'o inter du person'o'j est'as la sent'o de unu'ec'o kiu nask'iĝ'is inter ili ambaŭ, ke, kiam ĝi rilat'as vir'o'n kaj vir'in'o'n, en normal'a'j okaz'o'j pov'as est'i akompan'at'a de special'a ĉarm'o kiu'n oni nom'as en'am'iĝ'o kaj ankaŭ de normal'a korp'inklin'o, kiu est'as kon'at'a kiel seks'a pasi'o. Inter en'am'iĝ'o kaj seks'a pasi'o est'as cert'e rilat'o, kvankam tiu'j ambaŭ ne est'as preciz'e la sam'a, ĉar unu pov'as ekzist'i ekster la ali'a, kaj unu est'as ec'o de la anim'o, la ali'a ec'o de la korp'o.
Kiam vir'o kaj vir'in'o sent'as tiu'n unu'ec'inklin'o'n en tia grad'o, ke ili trov'as plej agrabl'e renkont'i unu la ali'a'n, tiam ili dezir'as edz'iĝ'i, se ne ekzist'as special'a'j mal'help'o'j, kaj far'iĝ'as la fianĉ'iĝ'o. Tre oft'e kaj ebl'e ordinar'e tiu fianĉ'iĝ'o nask'iĝ'as el tiu sent'o de reciprok'a ĉarm'o, tio est'as: el en'am'iĝ'o.
El tre mult'a'j roman'o'j, se vi bon'e atent'as, vi rimark'os, ke la hero'o aŭ heroin'o, am'as unu la ali'a'n ĝis la mort'o, ĉar ili'a ekster'aĵ'o est'as tiel ĉarm'a, kaj pri divers'a'j ali'a'j ne'grav'a'j kaŭz'o'j, ia'foj'e sen ne'nom'at'a kaŭz'o, sed ne ekzist'as ver'a anim'unu'ec'o. Kaj tio est'as laŭ mi'a opini'o la plej mal'bon'a de romantik'a'j libr'o'j.
Tiu'j libr'o'j ŝajn'ig'as, kvazaŭ sufiĉ'as, se person'o'j trov'as unu la ali'a'n bel'et'a kaj ĉarm'a.
Sed tio tut'e ne sufiĉ'as por feliĉ'a edz'iĝ'o. Vi do kompren'as, frat'in'et'o, ke, se du person'o'j edz'iĝ'as por sam'part'o'pren'i en la viv'o sam'e ĝoj'o'n kiel ĉagren'o'n, precip'e ankaŭ ĉagren'o'n kaj dolor'o'n, kiu'j ven'as en ĉiu'n viv'o'n, kaj pov'as est'i tiel grav'a, ke ili nur pov'as rest'i por ambaŭ ĝu'o kaj feliĉ'eg'o, se ambaŭ sent'as perfekt'e la unu'ec'o'n.
Ĉar, se la vir'o kaj vir'in'o ĉiam est'as kun'e, se ili hav'as la cert'ec'o'n ke ili am'as si'n reciprok'e kaj kutim'ig'it'a al ili'a inter'rilat'o, tiam mal'aper'as, de si mem, se ili far'iĝ'as iom mal'jun'a'j, tiu special'a ĉarm'o el la temp'o de ili'a en'am'iĝ'o.
Se est'as kresk'int'a inter ambaŭ grand'a unu'ec'o, tiam tiu ne ĝen'as, ĉar tiu sent'o de unu'ec'o far'as ili'n ne'dis'ig'ebl'a'j kaj kaŭz'as ke ili tamen trov'as ĝi'n la plej agrabl'a est'i kun'e, ankaŭ se ili far'iĝ'as mal'san'a'j kaj mal'jun'a'j kaj mal'fort'a'j kaj mal'bon'humor'a'j—ili el'port'as ĉiu'j'n mal'facil'aĵ'o'j'n kaj zorg'o'j'n kun'e kaj tiu kontraŭ'star'o far'as tiu'j'n ĉagren'o'j'n mal'pli grav'a'j.
Ekzempl'e, se la vir'in'o est'as per la zorg'o por ŝi'a'j infan'o'j iom mal'fort'a kaj lac'a kaj tial iom'et'e mal'bon'humor'a kaj incit'em'a, tiam la vir'o, se li sent'as tiu'n unu'ec'o'n, sent'os kaj kompren'as tio'n subit'e; li mal'pez'ig'os ŝi'a'n labor'o'n kaj zorg'o'n kaj toler'os bon'humor'e ke li'a hejm'o est'as iom mal'pli societ'a, ĉar li pov'as percept'i la situaci'o'n de si'a lac'a edz'in'o.
Sed, se ne est'as unu'ec'o inter ambaŭ, se la edz'iĝ'o ne est'as fond'it'a sur ver'a am'o kaj konform'ec'o de sent'o'j kaj ide'o'j, tiam li ne kompren'os tio'n, li est'os mal'bon'humor'a, trov'ant'e la hejm'o'n ne societ'a kaj prefer'as for'ir'i kaj serĉ'i ali'lok'e si'a'n plezur'o'n.
Ne est'as neces'e ke li est'u mal'nobl'a vir'o, sed tio okaz'as, ĉar ne ekzist'as unu'ec'o.
Ambaŭ si'n sent'as tiam sol'a'j kaj mal'feliĉ'a'j kaj tamen inter'lig'it'a'j, kaj tiel tren'as dum jar'o'j si'a'n viv'o'n, ebl'e ĝis la mort'o, sen io, kio don'as al ĝi varm'o'n aŭ feliĉ'o'n.
Mi tial vol'us tiel volont'e dir'i al ĉiu'j vir'in'o'j:
Percept'u tamen antaŭ ĉio, ke nur ver'a am'o, perfekt'a sent'o de unu'ec'o kun vi'a edz'o, pov'as far'i la edz'iĝ'o'n feliĉ'a, eĉ el'port'ebl'a, kaj mi mal'aprob'as ĝi'n en la romantik'a'j libr'o'j, kiu'j far'as bild'o'n de ĉiu'j ĉarm'o'j de en'am'iĝ'o kaj fin'ig'as la rakont'o'n kiam la en'am'iĝ'ant'o'j „akir'is unu la ali'a'n”—kvankam tiam preciz'e dev'as evident'iĝ'i ĉu la solid'a kern'o, la am'o, kiu dev'as est'i la fundament'o de la edz'iĝ'o al'est'as, aŭ ne.
Tiu'j libr'o'j pentr'as la en'am'iĝ'ĉarm'o'n tiel emoci'e feliĉ'a ke, vol'e ne vol'e, fraŭl'in'et'o dev'as dezir'i ankaŭ spert'i tio'n, kaj kiam ŝi sent'as tio'n, ŝi tiel facil'e sen'pri'pens'e si'n for'don'as, ne demand'ant'e, ĉu ŝi kun la vir'o, kiu'n ŝi trov'as ĉarm'a kaj bel'et'a, kor'a kaj am'em'a, ver'e sent'as profund'a'n anim'unu'ec'o'n.
Ĉu vi nun kompren'as, frat'in'et'o, kial onkl'in'o tiel tim'is ke vi konsum'us tro mult'e da tiu'j roman'et'o'j, kaj ke ŝi est'is tut'e prav'a?
Ĉu vi kompren'as nun ankaŭ kiel danĝer'a ĝi est'as, se vi post'e ge'fianĉ'iĝ'us, kaj spert'us, ke vi hav'as tut'e ali'a'j'n princip'o'j'n kaj ide'o'j'n kiel vi'a est'ont'a edz'o, por ne atent'i pri tio, kaj, pens'i: „tio post'e ord'iĝ'as post kiam ni ge'edz'iĝ'is; li tiel mult'e am'as mi'n, kaj tiam si'n akord'ig'os laŭ mi!”
Tio'n jam dir'is tiel mult'e da vir'in'o'j, kaj tiel mult'e est'as tromp'it'a'j! La unu'ec'o, kiu ne al'est'is en la tag'o de edz'iĝ'o, ankaŭ ne ven'is post'e.
Mi tial vol'us dir'i tre intenc'e al ĉiu'j vir'in'o'j, ke ili konsider'u la fianĉ'temp'o'n kiel la temp'o'n en kiu la anim'unu'ec'o dev'as kresk'i, kaj ke ili neniam edz'in'iĝ'u, antaŭ ol ili perfekt'e konsci'as, ke la anim'unu'ec'o ekzist'as.
Ke en la moment'o, kiam la vir'o demand'as kiel edz'in'o'n fraŭl'in'o'n kaj ŝi dir'as al li, ke ŝi am'as li'n, la anim'unu'ec'o ne perfekt'e ekzist'as, evident'iĝ'as preskaŭ per si mem.
Ordinar'e ambaŭ kon'as unu la ali'a'n ankoraŭ tiel supr'aĵ'e kaj ne est'as al'kutim'iĝ'int'a'j en ili'a anim'viv'o.
Sed por tio est'as la fianĉ'temp'o, por ke tio est'u, kaj kiam ĝi ne far'iĝ'u, tiam la rilat'o dev'as est'i romp'at'a.
Est'as ja dis'rev'iĝ'ant'a kaj ĉagren'ig'a; ambaŭ am'as unu la ali'a'n tiel ard'ant'e, ambaŭ jam kutim'iĝ'as al pruv'o'j de am'o kaj dolĉ'ec'o; ambaŭ mal'kuraĝ'os ĉagren'ig'i unu la ali'a'n; ebl'e ankaŭ ili tim'as la babil'aĉ'o'n de la hom'o'j, ke tiu fianĉ'iĝ'o tiel subit'e for'flug'is—sed mi dezir'us, frat'in'et'o, ke vi tamen akcept'u tio'n de vi'a pli'aĝ'a frat'o, kiu jam tiel pli mult'e vid'is de la mond'o, kaj tiel mult'e spert'is, kaj tiel intenc'e gard'us vi'n por mal'feliĉ'a viv'o: neniam edz'in'iĝ'u, tiel long'e ke vi ne plen'e sent'as la unu'ec'o'n kun vi'a est'ont'a edz'o, kaj se vi rimark'os en vi'a fianĉ'temp'o, ke ekzist'as grav'a'j bar'il'o'j por tiu unu'ec'o, fin'u ĝi'n, kiel ajn ĉagren'ig'a ĝi est'u por vi.
Pli bon'e est'as du'on'e re'turn'int'a ol tut'e erar'int'a.
Ĉar precip'e por la fraŭl'in'o, la edz'iĝ'o postul'as tiom da mal'facil'aĵ'o'j, ke ĝi nur est'as el'port'ebl'a kaj nur pov'as est'i feliĉ'a, se ekzist'as perfekt'a anim'unu'ec'o inter ŝi kaj ŝi'a edz'o. Tiel est'i dorlot'at'e per la dolĉ'ec'o de la vir'o, kiu'n oni am'as intenc'e, tiel est'i port'at'a sur la man'o'j kaj dorlot'at'a kaj kares'at'a est'as ver'e tre agrabl'e kaj flat'em'e. Sed se ekzist'as en'am'iĝ'o sen solid'a kern'o de am'o, ĝi ankaŭ est'as tre danĝer'a.
Kaj tial est'as ankaŭ tre mal'nobl'e kaj ne'alt'star'ant'e ek'vek'i en'am'iĝ'o'n se ne ekzist'as tiu kern'o de am'o, konsci'e ek'vek'i ĉarm'o'n ĉe vir'o, tiel ke li en'am'iĝ'as je vi.
Ekzist'as fraŭl'in'o'j kiu'j si'n vest'as intenc'e tiel por vok'i la atent'o'n; kiu'j uz'as por inter'rilat'o kun vir'o'j artifik'aĵ'o'j'n por ating'i tiu'n cel'o'n.
Tiu pretekst'o de sent'o, kiu'n oni ver'e ne sent'as, tiu flirt'ad'o, koket'ad'o est'as mal'nobl'a. Fraŭl'in'o, kiu ag'as tiel, tromp'as la vir'o'n, kaj fin'e ankaŭ tromp'as si'n mem. Ŝi for'ĵet'as si'a'j'n plej alt'a'j'n vir'in'a'j'n ec'o'j'n kaj tiam ag'as mal'nobl'e kaj mal'dec'e.
La plej alt'a'n, kio'n vir'in'o pov'as don'i—si'a'n am'o'n kaj ĉarm'o'n al tiu, kun kiu ŝi sent'as la anim'unu'ec'o'n; ŝi tro'uz'as ili'n en frivol'a manier'o, kaj kiam tia fraŭl'in'o fin'e iam ver'e renkont'as la vir'o'n, kiu'n ŝi serioz'e ek'am'is, kaj kun li sent'as la unu'ec'o'n, tiam ŝi ne est'is konserv'int'a la plej bel'a'n kio'n ŝi pov'as don'i pur'e kaj sankt'e por li—tiam ŝi est'is fuŝ'int'a ĝi'n, kaj vi pov'as kompren'ebl'e sent'i, kiel mult'e da feliĉ'o ŝi al si mem kaj ankaŭ al li, kiu'n ŝi am'as, for'pren'as.
Frat'in'et'o, mi dezir'us, ke mi nun pov'us silent'i.
Mi dezir'us, ke vi pov'us konsider'i la sfer'o'n de am'o kaj edz'iĝ'o, la si'n'don'ad'o al am'at'a vir'o, nur kiel perfekt'a harmoni'o. Sed tiu ne est'as permes'at'a. La viv'o mem, kaj precip'e la libr'o'j montr'as bedaŭr'ind'e al vi mult'a'n mal'nobl'aĵ'o'n. Se ne ekzist'is libr'o'j, kiu'j baldaŭ aŭ post'e tamen ven'os en vi'a'j'n man'o'j'n kaj tiel kon'at'ig'os al vi tiu'n mal'nobl'aĵ'o'n, ne ankaŭ neces'os ke mi rakont'u ĝi'n al vi. Sed, ĉar vi tamen aŭd'os ĝi'n est'as pli bon'e, ke vi aŭd'as ĝi'n de mi, por ke vi ne est'u tro ĉagren'it'a aŭ konfuz'it'a.
Por kompren'ig'i al vi, kio'n mi cel'as parol'ant'e pri la mal'nobl'o en la inter'rilat'o de vir'o kaj vir'in'o, mi unu'e rakont'os al vi i'o'n pri la nask'iĝ'ig'ad'o kaj la funkci'o de la seks'organ'o'j.
Ĝeneral'e nask'iĝ'as ĉe ĉiu'j viv'ant'aĵ'o'j, ĉe la veget'aĵ'o'j sam'e kiel ĉe la best'o'j kaj ĉe la hom'o, jun'a est'aĵ'o per kun'iĝ'o de du'o de ĉel'et'o'j—vir'a kaj vir'in'a ĉel'et'o.
Se tiu'j ĉel'et'o'j ne kun'iĝ'as, tiam ili rest'as en si'a stat'o; sed, se ili kun'iĝ'as, tiam komenc'as tiu du'obl'a kun'ig'it'a ĉel'et'o si'n divid'i en du part'o'j, kiu'j unu'e kresk'as kaj tiam si'n de'nov'e divid'as en du part'o'j, k.t.p., ĝis el'ven'as cent'o'j, mil'o'j, milion'o'j da ĉel'et'o'j per tiu divid'ad'o kaj kresk'ad'o.
Tiu'j aranĝ'as si'n konform'e al la genr'o de la natur'o, kaj tiel nask'iĝ'as el la par'iĝ'o de du original'a'j ĉel'et'o'j, nom'it'a'j la vir'a kaj la vir'in'a, la jun'a est'aĵ'o, kiu prezent'as pli aŭ mal'pli la propr'ec'o'n de la karakter'o de la ge'patr'o'j.
Ambaŭ ĉel'et'o'j hav'as divers'a'n destin'o'n aŭ task'o'n; unu el ili, kaj tiu'n ĉi ni nom'as la vir'a, cel'as por kresk'ig'i la vir'in'a'n, aŭ kiel oni dir'as, por ĝi'n frukt'ig'i.
Tiu last'a dis'volv'iĝ'as kiel frukt'o (pri veget'aĵ'o'j); parol'ant'e pri best'o'j kaj hom'o'j oni prefer'e nom'as ili'n id'o aŭ infan'o.
Por okaz'ig'i tiu'n frukt'iĝ'o'n, neces'as ke la vir'a ĉel'et'o kontakt'u la vir'in'a'n.
Ĉe la plej mult'a'j kon'at'a'j veget'aĵ'o'j tio okaz'as en la flor'o'j, kiu'j est'as la seks'organ'o'j de la veget'aĵ'o'j.
La vir'a'j seks'organ'o'j est'as la stamen'o'j, la vir'a'j ĉel'et'o'j est'as la polen'er'o'j; la vir'in'a seks'organ'o est'as la pistil'o, kiu en divers'a'j flor'o'j trov'iĝ'as en la rond'o de stamen'o'j kaj kiu konsist'as el frukt'komenc'o, kiu trov'iĝ'as sub'e, pli supr'e kav'a tub'o, trunk'et'o, kaj la plej supr'e, spong'a korp'o, la stamp'il'o. Tiu ĉi last'a kun'ten'as la polen'er'o'j'n, kiu'j per la vent'o aŭ per insekt'o'j aŭ en ali'a manier'o ven'as sur la stamp'il'o'n kaj tiu'j ĉi penetr'as tra la trunk'et'o al la ov'et'o, kie sekv'e far'iĝ'as la kun'iĝ'o kaj embri'iĝ'o.
La flor'o velk'as, la ov'et'o kresk'as ĝis frukt'o kun sem'o'j, kiu'j aper'ig'as nov'a'j'n veget'aĵ'o'j'n.
Rilat'e al la best'o'j en princip'o far'iĝ'as la sam'a, escept'int'e ke tie ĉi ne la vent'o aŭ la insekt'o'j kun'ig'as la vir'a'j'n ĉel'et'o'j'n (aŭ sem'et'o'j'n kiel oni ili'n nom'as) kun la vir'in'a'j, sed ke la vir'o far'as tio'n konsci'e. Tiu tuŝ'ad'o pov'as okaz'i intern'e aŭ ekster'e de la vir'in'a korp'o.
Rilat'e al la fiŝ'o'j okaz'as tiu last'a. La vir'in'a'j fiŝ'et'o'j el'ig'as fluid'aĵ'o'n, nom'at'a la frajno, en kiu trov'iĝ'as la ov'et'o'j; la vir'a'j fiŝ'et'o'j far'as i'o'n simil'a'n en tiu lok'o, kie la frajno ŝveb'as en l’ akv'o, kaj ĉe la miks'ad'o de tiu'j ambaŭ substanc'o'j, kun'iĝ'as ankaŭ ov'et'o'j kaj sem'et'o'j kaj dis'volv'iĝ'as la jun'a'j fiŝ'et'o'j ekster la korp'o de la patr'in'best'o.
Rilat'e al la mam'best'o'j, ekzempl'e hund'o'j aŭ kat'o'j, okaz'as tio iom ali'e. Tie la seks'organ'o'j de la vir'best'o est'as tiel aranĝ'it'a'j, ke la sem'et'o'j per tio est'as transport'at'a'j en la korp'o de la vir'in'a'best'o, kies seks'orgarn'o'j est'as tiel aranĝ'it'a'j, ke la vir'a organ'o pov'as en'met'i en ĝi'n tiu'j'n sem'et'o'j'n.
La kun'iĝ'o de sem'et'o'j kaj ov'et'o'j hav'as lok'o'n en la korp'o de la vir'in'o, en organ'o, nom'at'a uter'o.
Tie kresk'as la jun'a id'o (oft'e ankaŭ pli ol unu) kaj est'as nutr'at'a en tiu uter'o per la sang'o de la patr'in'o, kaj cert'e konserv'at'a tiel long'e, ĝis kiam ĝi far'iĝ'as matur'a por ekzist'i mem'star'e.
Tiam la flank'o de la uter'o si'n kun'tir'as kaj el'ig'as la jun'a'n est'aĵ'o'n laŭ la sam'a voj'o ekster'e'n tra kiu la vir'a sem'et'o est'is en'met'it'a, kaj tiel la jun'a id'o est'as nask'it'a.
Kaj kio'n mi rakont'is pri la mam'best'o'j, kio'n vi ebl'e jam sci'as, okaz'as sam'manier'e ĉe la hom'o.
En la best'a korp'o (kaj ankaŭ ĉe la hom'o) kaŭz'as tiu frukt'ig'o, kiu'n oni ankaŭ nom'as par'iĝ'o aŭ seks'far'o, ĉe la vir'o nerv'incit'o'n, kiu kaŭz'as special'a'n korp'sent'o'n, kiu'n oni nom'as „volupt'sent'o”.
Rilat'e al la vir'in'o tio ankaŭ ekzist'as ĝis cert'a grad'o, kvankam ordinar'e en pli mal'alt'a grad'o. Rilat'e al la hom'o kaj precip'e por la vir'in'o en la komenc'o tiu far'o est'as dolor'ig'a, kaj pli'e la nask'o de infan'et'o est'as terur'a sufer'ad'o.
Vir'in'o do dev'as tre am'i si'a'n edz'o'n, perfekt'e sent'i kun li la anim'unu'ec'o'n kaj ĉio'n el'port'i, por tiel for'don'i si'n kaj sufer'i tiel mult'e. Vir'o ankaŭ dev'as am'i tre mult'e vir'in'o'n kaj tut'e sent'i la anim'unu'ec'o'n, por elekt'i ŝi'n kiel la patr'in'o'n de la infan'o kiu'n li esper'as ven'ig'i en la mond'o'n.
Nur, se ambaŭ tiel am'as si'n reciprok'e, kaj tiel perfekt'e sent'as la unu'ec'o'n, la ag'o, kiu laŭ la aranĝ'o de la natur'o est'as destin'at'a por nask'ig'i infan'et'o'n, est'as bel'a kaj sankt'a. Est'as grand'a respond'ec'o, nask'i infan'o'n, kiu ebl'e en la mond'o dev'os kontraŭ'star'i tia'n mal'facil'a'n viv'o'n, kaj nur grand'a anim'unu'ec'o de la ge'patr'o'j kaj grand'a am'o al tiu infan'et'o, kiu nask'iĝ'is el ili'a unu'ec'o, pov'as ĉirkaŭ'i la jun'a'n, delikat'a'n est'aĵ'o'n kun la am'o, kiu'n ĝi bezon'as por ĝi'a feliĉ'o.
Se ver'e la ge'patr'o'j percept'as la serioz'ec'o'n kaj la respond'ec'o'n de ili'a far'o, kaj el ili'a am'o kaj unu'ec'o la natur'a inklin'o de la korp'o ven'as per si mem, tiu est'as kompren'ebl'e bon'a kaj bel'a.
Tiel far'iĝ'as la di'a-sankt'a-misteri'o de la nask'iĝ'o kaj la kresk'ad'o de la infan'et'o en plen'a pur'ec'o.
Tiel okaz'as la far'o, kiel vol'o de Di'o en normal'a, natur'a manier'o, kaj est'as mal'saĝ'a vol'i est'i pli saĝ'a ol la Natur'o, trov'i en tiu far'o i'o'n mal'dec'a'n aŭ pek'a'n.
Sed mi ĵus dir'is al vi, ke tiu ag'o precip'e rilat'e la vir'o'n en'hav'as special'a'n nerv'incit'o'n. Tiu cert'e dev'as est'i tiel por antaŭ'zorg'i, ke la hom'o fin'e ne mal'aper'u.
Sed nun ven'as la danĝer'o, ke la hom'o, kaj precip'e la vir'o, ir'as serĉ'i tiu'j'n korp'sent'o'j'n kiel ĝu'o'n, kiel la frand'em'ul'o komenc'as rigard'i la manĝ'ad'o'n por si mem kiel ĝoj'rimed'o'n. Tiu danĝer'o est'as grand'a kaj est'as la font'o de tre mult'a mal'nobl'a kaj pek'a rilat'e la seks'viv'o'n per kio la bel'a kaj natur'a est'as tro'uz'at'a kaj mal'nobl'ig'at'a. Kaj nun, ĉiu'j tiu'j mal'nobl'aĵ'o'j, ĉiu fuŝ'ad'o de tio, kio, laŭ natur'a, dev'us est'i bel'a, form'as la ne'el'ĉerp'ebl'a'n tem'o'n de la plej mult'a'j roman'o'j. Tial ni tiel bedaŭr'as, ke vi kon'at'iĝ'as kun tiu'j; ĉar vi tiam ne nur vid'us la natur'a'n konsekvenc'o'n de intenc'a am'o inter vir'o kaj vir'in'o kiel bel'a, sed ankaŭ en mal'nobl'a form'o.
Kiam vi vid'as bel'a'n art'aĵ'o'n, ekzempl'e pentr'aĵ'o'n, kaj iu mal'bon'ig'as tio'n, ĵet'as makul'o'n sur ĝi'n aŭ en'tranĉ'as ĝi'n, tiam tio ĉagren'as vi'n.
Kaj tial ankaŭ ĉagren'os vi'n, se la plej intenc'a sent'ad'o, kiu'n vi post'e kiel vir'in'o pov'os sent'i por am'at'a vir'o, kaj la plej delikat'a'j kaj intim'a'j esprim'o'j, kiu'j est'os la sekv'o de tiu, est'os en vi'a imag'o mal'sankt'ig'at'a'j kaj makul'at'a'j per mal'nobl'a'j ag'o'j de ali'a'j.
Mi ne dir'os al vi pri tiu mal'nobl'aĵ'o pli ol neces'as.
Ĉar tiu nerv'incit'o ĉe la vir'o pov'as est'i fort'a, precip'e se kun'est'as mal'labor'em'a kaj luks'a viv'ad'o en abund'ec'o de incit'a'j manĝ'aĵ'o'j kaj trink'aĵ'o'j, kaj pli'e la imag'o est'as incit'at'a ankaŭ re'e per mal'nobl'a'j libr'o'j aŭ inter'parol'ad'o'j aŭ per mal'bon'a plaĉ'em'ec'o de koket'a'j vir'in'o'j, mult'a'j jun'a'j vir'o'j imag'as al si ke ili dev'as kontent'ig'i tiu'n incit'o'n, kaj ke ili ali'e ne rest'as san'a'j. Ili tial serĉ'as ia inter'rilat'o'n kun vir'in'o'j, kiu'j ofer'is si'a'n sent'o'n de vir'in'a ind'ec'o kaj kiu'j volont'e akcept'as mon'o'n aŭ donac'o'j'n de tia'j vir'o'j.
Tia'j vir'in'o'j nom'iĝ'as „demi mond'e”.
Kelk'a'j viv'as en grand'a riĉ'ec'o kaj luks'o, ali'a'j kontraŭ'e est'as mal'riĉ'a'j fraŭl'in'o'j, kiu'j uz'as tio'n kiel viv'rimed'o'n. Tiu okaz'as en special'a'j dom'o'j, nom'it'a'j mal'ĉast'ul'in'ej'o'j (publik'a'j dom'o'j), kie loĝ'as tiu'j fraŭl'in'o'j. Ĉiu'j tiu'j ĉi vir'in'o'j kaj fraŭl'in'o'j for'don'as si'n laŭ manier'o, kiu nur est'as bon'a kaj dec'a se ver'a am'o ekzist'as.
Ili ŝajn'ig'as am'o'n cel'ant'e la mon'o'n.
Tiu vend'ad'o de vir'in'a ĉast'ec'o por mon'o nom'iĝ'as: „prostitu'o”.
Kvankam tiu ag'o est'as mal'nobl'a de tiu'j fraŭl'in'o'j, tamen oni rajt'as juĝ'i tro sever'e ili'n, ĉar kelk'a'j ver'e fin'e viv'as tiel, ĉar ili ali'e est'is mort'int'a'j pro mal'sat'o, kaj ali'a'j per la kulp'o de vir'o, kiu antaŭ'e, kiam ŝi ankoraŭ est'is ĉast'a vir'in'o, ŝajn'ig'is, ke li ver'e am'is ŝi'n, kaj ŝi don'is si'a'n korp'o'n en am'o al tiu vir'o, kiu post'e, ebl'e kiam ŝi hav'is infan'o'n, for'las'is ŝi'n por ĉiam. Sed pli kulp'e kaj mal'nobl'e est'as, kiam vir'o'j, per inklin'o al tiu sent'o, humil'ig'as tia'j'n fraŭl'in'o'j'n kaj far'as ili'n mal'feliĉ'a'j.
Ekzist'as ankaŭ fraŭl'in'o'j kaj vir'in'o'j, kiu'j si'n vend'as ŝajn'e en pli konven'a manier'o por material'a profit'o aŭ mon'o.
Tio okaz'as, kiam fraŭl'in'o edz'iĝ'as vir'o'n, kiu'n ŝi ne am'as, sed nur, ĉar li est'as riĉ'a aŭ de alt'a rang'o. Rilat'e la mond'o'n tiu edz'iĝ'o est'as sam'e kiel ĉiu ali'a, sed fakt'e ŝi far'as la sam'a'n kiel la mal'ĉast'ul'in'o; ŝi hipokrit'as am'o'n kaj for'don'as la plej grand'valor'a'n, kiu'n ŝi hav'as kaj nur pov'as est'i for'don'at'a en ver'a am'o, por mon'o.
La vir'o'j, kiu'j akcept'as tiu'n de la vir'in'o'j, oft'e est'as pun'at'a'j en natur'a manier'o, nom'e, ĉar ili per la tro'uz'ad'o de ili'a korp'o kaj la inter'rilat'o kun tiu'j fraŭl'in'o'j, kiu'j ankaŭ ili'a korp'o tro'uz'ad'is por mon'o, pov'as ricev'i mal'san'o'n, ia'foj'e infekt'a'j'n mal'san'o'j'n, kiu'j ne ĉiam perfekt'e re'san'iĝ'as.
Kaj kiam tia vir'o post'e edz'iĝ'as kun ĉast'a fraŭl'in'o, li pov'as trans'don'i tia'n mal'san'o'n al ŝi kaj ankaŭ al ili'a'j infan'o'j, kaj tiel li'a antaŭ'a mal'dec'a kaj diboĉ'a viv'o pov'as iĝ'i la font'o de divers'a'j hejm'a'j mizer'o'j; tio est'as mal'san'o de li'a edz'in'o kaj infan'o'j.
Mi ne dir'as, ke la vir'o, kiu en la pas'int'ec'o ebl'e en ne'konsci'o kaj de'log'it'a per la mal'bon'a ekzempl'o de ali'a'j, ag'is mal'bon'e, neniam pov'as edz'iĝ'i.
Sed, se ver'e post'e inter li kaj la fraŭl'in'o, kiu'n li dezir'as hav'i kiel edz'in'o'n ekzist'as anim'unu'ec'o, tiam li ne hav'as la rajt'o'n kaŝ'i por ŝi li'a'j'n antaŭ'a'j'n kulp'o'j'n kaj dev'as konfes'i; kaj ŝi dev'os decid'i, ĉu ŝi ver'e tiel perfekt'e sent'as la unu'ec'o'n, ke ŝi pov'as pardon'i li'a'n pek'o'n kaj mal'pur'ec'o'n kaj vol'as kun'viv'i kun li kiel li est'as, kun la memor'o al li'a'j pas'int'a'j erar'eg'o'j, kaj kun la ebl'ec'o por mal'san'o kaj mizer'o.
Nun evident'iĝ'as ankaŭ de'nov'e tio, kio'n mi antaŭ'e skrib'is—mal'feliĉ'a est'as la fraŭl'in'o, kiu edz'in'iĝ'as ne est'ant'e konvink'it'a de la perfekt'a anim'unu'ec'o kun la vir'o, kiu'n ŝi am'as.
Sed mi kontraŭ'e opini'as, ke fraŭl'in'o ne pov'as est'i indiferent'a pri la pas'int'a kondut'o de la vir'o, kiu dezir'as ŝi'n kiel edz'in'o'n, kaj, ne dev'as sen'kulp'ig'i li'n, se li viv'is mal'bon'e rilat'e la seks'viv'o'n, dir'ant'e, ke est'as tiel ordinar'e kaj aparten'as al la viv'o de jun'ul'o. Ekzist'as tia'j, kiu'j parol'as kaj pens'as tiel, sed fraŭl'in'o'j, kiu'j rezon'as tiel aŭ se ali'a'j kred'ig'as ili'n ke oni dev'as konsider'i tiel, ne sent'as, kiel alt'a'j kaj sankt'a'j est'as la plej intenc'a'j far'o'j de perfekt'a am'o kaj ke la vir'o, kiu mal'sankt'ig'is kaj tro'uz'is tiu'j'n sent'o'j'n, ne'ebl'e pov'as plu konsider'i ili'n kun tiu respekt'o, kiu'n ĉast'a fraŭl'in'o rajt'as dezir'i.
Ĉio ĉi rilat'as la grand'a'n pek'o'n de prostitu'o. La du'a grand'a pek'o est'as tiu de la adult'o.
Tio okaz'as, se vir'o, kiel est'as skrib'it'a en la bibli'o: „rigard'as vir'in'o'n por avid'i ŝi'n”, aŭ kontraŭ'e, la vir'in'o, rilat'e al la vir'o.
Tiu dezir'eg'o de sent'o'j est'as kaŭz'o de mult'a'j mal'feliĉ'a'j edz'iĝ'o'j.
Se ne ekzist'as ver'a am'o, kaj la en'am'iĝ'o aŭ ĉarm'o est'as for, oft'e okaz'as ke la edz'iĝ'int'a vir'o ek'sent'as tiu'n ĉarm'o'n por ali'a vir'in'o aŭ mal'e.
Tiam ven'as la tromp'o, kaj la mal'just'a'j, mal'bon'a'j situaci'o'j, kiu'j est'as la favor'a tem'o de la franc'a'j roman'o'j, en kiu'j preskaŭ ĉiam est'as rakont'at'a pri tromp'it'a'j edz'o'j, ge'am'ant'o'j, edz'iĝ'romp'o, el kiu'j rezult'as, duel'o'j, k.t.p.
Tiu'j est'as mizer'a'j situaci'o'j, kiu'j ĉiu'j est'as kaŭz'o ĉar la edz'iĝ'o ne est'as fond'it'a sur la fundament'o de ver'a am'o, kaj kiu'j est'is mal'bon'ig'it'a'j, ĉar la leĝ'o'j far'is mal'facil'e aŭ ia'foj'e ne'ebl'e ke person'o'j, kiu'j ge'edz'iĝ'is laŭ la leĝ'o, kaj kiu'j klar'e konsci'iĝ'as ne plu am'i unu la ali'a'n, dis'iĝ'as.
Ankoraŭ pri unu situaci'o mi vol'as dir'i i'o'n, nom'e: pri tio, kio'n oni nom'as „liber'a am'o”.
Ekzist'as, precip'e en pli sud'a'j land'o'j, ekzempl'e Franc'uj'o, mult'a'j jun'a'j vir'o'j, student'o'j, kaj sam'spec'a'j, kiu'j, ĉar sol'a viv'o enu'ig'as ili'n, ir'as kun'viv'i kun fraŭl'in'o, kiu'n ili am'as, tiel, kvazaŭ ili ge'edz'iĝ'is, kvankam ne laŭ la leĝ'o.
Ili tiel kun'viv'ad'as dum kelk'a'j jar'o'j. Ia'foj'e ili rest'as fidel'a'j unu la ali'a'n kaj post'e ge'edz'iĝ'as laŭ la leĝ'o. Sed tre oft'e li sam'e kiel ŝi sci'as sen'vort'e ke ĝi nur est'as por kelk'a temp'o. Se la fraŭl'in'o est'as, kiel rilat'e al la student'o'j ordinar'e, de mal'alt'a rang'o, tiam ŝi sci'as ke li post li'a student'temp'o for'las'os ŝi'n kaj post'e edz'iĝ'os kun fraŭl'in'o el li'a sam'a rang'o.
Sed tiel long'e kiel li est'as student'o, ambaŭ en si'a frivol'ec'o ne pens'as pri tio.
Ne neces'as ke mi pli klar'ig'as al vi ke jun'ul'o, kiu kun'viv'as kun „li'a kun'viv'ant'in'o” kiel edz'iĝ'int'a vir'o kaj vir'in'o, kaj post'e pov'as for'las'i ŝi'n, ne serioz'e am'as ŝi'n.
Ne ekzist'as tiam anim'unu'ec'o.
Kaj se li post'e edz'iĝ'as kun fraŭl'in'o el li'a klas'o, kaj silent'as pri li'a pas'int'a viv'o, ver'ŝajn'e ankaŭ ne ekzist'os grand'a anim'unu'ec'o.
Tia'j situaci'o'j est'as tre bedaŭr'ind'a'j, ankaŭ pri la mal'sankt'ig'o de la plej intenc'a rilat'o inter vir'o kaj vir'in'o kaj pri la for'las'o de li'a antaŭ'a amik'in'o kaj en la tromp'ad'o de li'a leĝ'a edz'in'o.
Tamen tiu'j situaci'o'j est'as konsider'at'a'j en Franc'uj'o kaj Belg'uj'o kiel toler'ebl'a'j, malgraŭ ili'a mal'dec'ec'o.
Sed vi ne konfuz'u tiu'n „liber'a'n am'o'n”, kiu signif'as ke oni si'n konsider'as kiel edz'iĝ'int'a kun iu, en kiu oni en'am'iĝ'is, tiel long'e kiel ĝi daŭr'as, por ebl'e post'e de'nov'e kun ali'a person'o far'i tiu'n lig'o'n, kun „liber'a edz'iĝ'o”.
Tiu last'a est'as io tut'e diferenc'a. Ekzist'as person'o'j, kiu'j am'as unu la ali'a'n tre intenc'e, kiu'j dezir'as tra'viv'i kun'e la viv'o'n kiel edz'iĝ'int'a'j person'o'j, kaj kiu'j nur hav'as motiv'o'n jes'ig'i ili'a'n edz'iĝ'o'n laŭ la leĝ'o, en ali'a'j vort'o'j: edz'iĝ'i en la urb'dom'o.
La kaŭz'o de tiu ĉi pov'as ekzempl'e est'i ke la nun'a'j edz'iĝ'leĝ'o'j est'as tiel mal'just'a'j por la vir'in'o ke ambaŭ hav'as motiv'o'n ne ced'i por tiu'j leĝ'o'j.
En kia grad'o est'as dezir'ind'e si'n sub'met'i jes aŭ ne, ali'vort'e, leĝ'e aŭ liber'e edz'iĝ'i, ĉiu por si mem konsil'ig'u si'a'n konsci'o'n kaj prudent'o'n, sed tio ne rilat'as la intenc'a'n valor'o'n de la edz'iĝ'o.
Se la edz'iĝ'o kiel fundament'o'n ver'e hav'as fidel'a'n am'o'n, la liber'a edz'iĝ'o est'as sam'e moral'a kaj sam'e respekt'ind'a kiel tiu, kiu est'as kontrakt'it'a en la urb'dom'o.
Ĉu mi dev'as ankoraŭ dir'i al vi pli da naŭz'ig'aĵ'o'j kaj mal'bon'aĵ'o'j?
Ĉu mi dev'us ankoraŭ dir'i al vi ke la seks'organ'o'j est'as tiel grav'eg'a'j, ne nur por la hom'o'j mem, sed ankaŭ por la infan'et'o'j, kiu'j'n ili nask'os, ke est'as do de la plej grand'a interes'o, ke ili est'as san'a'j?
Tio est'as mem'kompren'ebl'a, kaj la sam'a rilat'as tio'n, ke konserv'i kaj pur'ig'i la ekster'a'j'n part'o'j'n de la korp'o est'as san'ig'a kaj fort'ig'a, sed ke ĉiu ali'a tuŝ'ad'o, precip'e se ĝi okaz'ig'as incit'a'n sent'o'n, est'as mal'bon'a.
Tamen ekzist'as mult'a'j fraŭl'in'o'j, kiu'j ne sci'as tio'n kaj ne kompren'as la mal'util'o'n, kaj per tuŝ'ad'o, frot'ad'o aŭ incit'ad'o far'ig'as si'n mem mal'san'a'j, korp'e kaj moral'e.
Sed est'as tiel mem'kompren'ebl'e ke por ĉiu'j organ'o'j de la korp'o nur est'as permes'at'e uz'i ili'n konform'e la destin'o de la natur'o, ke, por fraŭl'in'o kiu hav'as iom'et'a'n san'a'n konsci'o'n kaj sent'o'n, ne neces'as dir'i plu pri tio.
Nu, frat'in'et'o mi'a, mi kred'as ke, kiam vi leg'os libr'o'n kaj renkont'os en tiu mal'nobl'a'j'n situaci'o'j'n, pri kiu'j mi tie skrib'is, vi ne dub'os.
Kompren'ebl'e la intenc'o, kial tiu'j situaci'o'j est'as pri'skrib'it'a'j, diferenc'as. Pov'as est'i skrib'it'a kun ĉast'a, nobl'a intenc'o, por sent'ig'i al ne'sci'ant'o'j kaj supr'aĵ'ul'o'j la mal'nobl'o'n de mal'bon'ec'o kaj mal'ĉast'ec'o kaj avert'i ili'n por tio—kaj tiam vi pov'as hav'i util'o'n de tio, kvankam ĝi dolor'os vi'n.
Sed bedaŭr'ind'e ankaŭ mult'a'j el tiu'j libr'o'j est'as plen'a'j de mal'ĉast'aĵ'o'j por incit'i la mal'alt'a'j'n inklin'o'j'n de la hom'o en la esper'o est'i mult'leg'at'a'j.
Vi kun vi'a delikat'a sent'o sufiĉ'e baldaŭ rimark'os, kiam tio est'as la kaŭz'o, kaj tial mi ankaŭ sci'as, ke vi subit'e for'ĵet'os tia'n libr'o'n, kaj tio ankaŭ est'as ver'e bon'a, ĉar, kiu marŝ'as en la kot'o, tiu est'as makul'at'a de tio, kaj kiu si'n mov'as en moral'a kot'o, tiu spert'os, ebl'e tro mal'fru'e, kaj en grand'a mizer'o, ke al'glu'as mal'pur'aĵ'o al li'a anim'o.
Ekzist'as feliĉ'e ankaŭ bon'a'j kaj bel'a'j libr'o'j sen mal'ĉast'aĵ'o, kaj mi demand'os al kelk'a'j ge'amik'o'j, kiu'j'n mi tut'e konfid'as, help'i mi'n kolekt'i list'o'n de ili, kiu'n mi tiam en'ferm'os en mi'a leter'o.
Adiaŭ, frat'in'et'o mi'a, Di'o ben'u vi'n!
Not'o de trans'skrib'int'o:
Mi registr'is divers'a'j'n ŝanĝ'et'o'j'n kontraŭ la original'o per html-aj koment'o'j. Ankaŭ original'a'j'n paĝ'komenc'o'j'n mi simil'e registr'is. Supr'e de la original'a kovr'il'o la jen'a inform'o aper'is: "Prez'o fl. 0.50 = 0.400 Sm." Tio indik'is la prez'o'n laŭ du histori'a'j mon'unu'o'j, la nederlanda gulden'o, kaj la spes'mil'o.
End of the Project Gutenberg EBook of Al mia fratineto, by Felix Ortt *** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK AL MIA FRATINETO *** ***** This file should be named 61579-h.htm or 61579-h.zip ***** This and all associated files of various formats will be found in: http://www.gutenberg.org/6/1/5/7/61579/ Produced by Andrew Sly, Roland Rotsaert and the Online Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net Updated editions will replace the previous one--the old editions will be renamed. Creating the works from print editions not protected by U.S. copyright law means that no one owns a United States copyright in these works, so the Foundation (and you!) can copy and distribute it in the United States without permission and without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you do not charge anything for copies of this eBook, complying with the rules is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose such as creation of derivative works, reports, performances and research. They may be modified and printed and given away--you may do practically ANYTHING in the United States with eBooks not protected by U.S. copyright law. Redistribution is subject to the trademark license, especially commercial redistribution. START: FULL LICENSE THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free distribution of electronic works, by using or distributing this work (or any other work associated in any way with the phrase "Project Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project Gutenberg-tm License available with this file or online at www.gutenberg.org/license. Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm electronic works 1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to and accept all the terms of this license and intellectual property (trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. 1.B. "Project Gutenberg" is a registered trademark. It may only be used on or associated in any way with an electronic work by people who agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works even without complying with the full terms of this agreement. See paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic works. See paragraph 1.E below. 1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project Gutenberg-tm electronic works. Nearly all the individual works in the collection are in the public domain in the United States. If an individual work is unprotected by copyright law in the United States and you are located in the United States, we do not claim a right to prevent you from copying, distributing, performing, displaying or creating derivative works based on the work as long as all references to Project Gutenberg are removed. Of course, we hope that you will support the Project Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with the work. You can easily comply with the terms of this agreement by keeping this work in the same format with its attached full Project Gutenberg-tm License when you share it without charge with others. 1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in a constant state of change. If you are outside the United States, check the laws of your country in addition to the terms of this agreement before downloading, copying, displaying, performing, distributing or creating derivative works based on this work or any other Project Gutenberg-tm work. The Foundation makes no representations concerning the copyright status of any work in any country outside the United States. 1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: 1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, copied or distributed: This eBook is for the use of anyone anywhere in the United States and most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you'll have to check the laws of the country where you are located before using this ebook. 1.E.2. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived from texts not protected by U.S. copyright law (does not contain a notice indicating that it is posted with permission of the copyright holder), the work can be copied and distributed to anyone in the United States without paying any fees or charges. If you are redistributing or providing access to a work with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or 1.E.9. 1.E.3. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted with the permission of the copyright holder, your use and distribution must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the permission of the copyright holder found at the beginning of this work. 1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm License terms from this work, or any files containing a part of this work or any other work associated with Project Gutenberg-tm. 1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this electronic work, or any part of this electronic work, without prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with active links or immediate access to the full terms of the Project Gutenberg-tm License. 1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any word processing or hypertext form. However, if you provide access to or distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than "Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm License as specified in paragraph 1.E.1. 1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. 1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided that * You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method you already use to calculate your applicable taxes. The fee is owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he has agreed to donate royalties under this paragraph to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments must be paid within 60 days following each date on which you prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax returns. Royalty payments should be clearly marked as such and sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the address specified in Section 4, "Information about donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation." * You provide a full refund of any money paid by a user who notifies you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm License. You must require such a user to return or destroy all copies of the works possessed in a physical medium and discontinue all use of and all access to other copies of Project Gutenberg-tm works. * You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the electronic work is discovered and reported to you within 90 days of receipt of the work. * You comply with all other terms of this agreement for free distribution of Project Gutenberg-tm works. 1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm electronic work or group of works on different terms than are set forth in this agreement, you must obtain permission in writing from both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and The Project Gutenberg Trademark LLC, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark. Contact the Foundation as set forth in Section 3 below. 1.F. 1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread works not protected by U.S. copyright law in creating the Project Gutenberg-tm collection. Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic works, and the medium on which they may be stored, may contain "Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by your equipment. 1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all liability to you for damages, costs and expenses, including legal fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE PROVIDED IN PARAGRAPH 1.F.3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE. 1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a written explanation to the person you received the work from. If you received the work on a physical medium, you must return the medium with your written explanation. The person or entity that provided you with the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a refund. If you received the work electronically, the person or entity providing it to you may choose to give you a second opportunity to receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy is also defective, you may demand a refund in writing without further opportunities to fix the problem. 1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS', WITH NO OTHER WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO WARRANTIES OF MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. 1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any provision of this agreement shall not void the remaining provisions. 1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance with this agreement, and any volunteers associated with the production, promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, that arise directly or indirectly from any of the following which you do or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause. Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg-tm Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of electronic works in formats readable by the widest variety of computers including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from people in all walks of life. Volunteers and financial support to provide volunteers with the assistance they need are critical to reaching Project Gutenberg-tm's goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will remain freely available for generations to come. In 2001, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 and the Foundation information page at www.gutenberg.org Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit 501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal Revenue Service. The Foundation's EIN or federal tax identification number is 64-6221541. Contributions to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent permitted by U.S. federal laws and your state's laws. The Foundation's principal office is in Fairbanks, Alaska, with the mailing address: PO Box 750175, Fairbanks, AK 99775, but its volunteers and employees are scattered throughout numerous locations. Its business office is located at 809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887. Email contact links and up to date contact information can be found at the Foundation's web site and official page at www.gutenberg.org/contact For additional contact information: Dr. Gregory B. Newby Chief Executive and Director gbnewby@pglaf.org Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide spread public support and donations to carry out its mission of increasing the number of public domain and licensed works that can be freely distributed in machine readable form accessible by the widest array of equipment including outdated equipment. Many small donations ($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt status with the IRS. The Foundation is committed to complying with the laws regulating charities and charitable donations in all 50 states of the United States. Compliance requirements are not uniform and it takes a considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up with these requirements. We do not solicit donations in locations where we have not received written confirmation of compliance. To SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any particular state visit www.gutenberg.org/donate While we cannot and do not solicit contributions from states where we have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition against accepting unsolicited donations from donors in such states who approach us with offers to donate. International donations are gratefully accepted, but we cannot make any statements concerning tax treatment of donations received from outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation methods and addresses. Donations are accepted in a number of other ways including checks, online payments and credit card donations. To donate, please visit: www.gutenberg.org/donate Section 5. General Information About Project Gutenberg-tm electronic works. Professor Michael S. Hart was the originator of the Project Gutenberg-tm concept of a library of electronic works that could be freely shared with anyone. For forty years, he produced and distributed Project Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support. Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed editions, all of which are confirmed as not protected by copyright in the U.S. unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily keep eBooks in compliance with any particular paper edition. Most people start at our Web site which has the main PG search facility: www.gutenberg.org This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, including how to make donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.